Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelikte yapılan son değişikliklerle bazı başlıklar öne çıkmaktadır.
Abdülkadir Güzeloğlu, Fatma Esra Güzeloğlu, Fatih Yıldızhan
12 Ocak 2017
30 Aralık 2016 tarihinde Resmi Gazete’de, Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır. Böylece 24 Ekim 2013 tarihli Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelikte (“Yönetmelik”) bazı değişiklikler söz konusu olmuştur.
- Öncelikle yeni düzenlemeler doğrultusunda madde 4’e ek olarak bir takım tanımlar getirilmiştir. Buna göre;
Tamamlanmış araç, Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik uyarınca uygunluk belgesi alan araç olarak tanımlanmıştır. Bu yönetmelik uyarınca aracın AİTM uygunluk belgesi alınarak üretilmiş olması gerekmektedir.
Relay tankeri tanımı şu şekilde getirilmiştir; karayolu yol inşaatı için bitüm taşımacılığında kullanılan ve tank içindeki bitümün ısıtılmasını sağlamak veya belirli sıcaklığın altına düşmesini engellemek için brülörlerle donatılmış olan tanker.
U-Net Otomasyon sistemi ise Bakanlığın elektronik ortamdaki bilgi kayıt sistemi olarak tanımlanmıştır.
Son olarak da, bu yönetmelikte tanımı olmayan kavramlara ilişkin olarak, Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşınmasına İlişkin Avrupa Anlaşmasında belirtilen tanımların esas alınacağı düzenlemesi getirilmiştir.
- Ayrıca Yönetmeliğin 7. Fıkrasına şu şekilde eklemeler yapılmıştır:
ADR gerekliliklerini karşılamayan 2014 ve öncesi model yılına sahip ve Taşıt Durum Tespit Belgesi/Taşıt Uygunluk Belgesi almış tamamlanmış araçların (römork/yarı römork hariç) üst yapıları, Bakanlıkça yayımlanan usul ve esaslarda belirtilen teknik kriterleri karşılamaları şartıyla, ADR’ ye uygun üretilmiş 2015 ve sonrası model yılına sahip araçlara aktarılabilir. Bu durumda ilgili araçlara model yıllarına bakılmaksızın Taşıt Uygunluk Belgesi düzenlenir.
Yani 2014 yılı ve önce model araçların üst yapıları eğer ADR gereklerini karşılamıyorsa, Taşıt Uygunluk Belgesi/Taşıt Durum Tespit Belgesi alarak ADR’ye uygun üretilmiş 2015 ve sonrası model araçlara aktarılabilir.
Karayolu yol inşaatları için bitüm taşımacılığında kullanılan ve yükün belirli sıcaklığın altına düşmesini engellemek için brülörle donatılmış, 2014 model ve önceki yıllarda üretilmiş relay tankerlerine Bakanlıkça belirlenen teknik kriterleri karşılamaları halinde, 2015 model ve sonraki yıllarda üretilmiş relay tankerlerine ise ADR`de belirtilen yanmalı ısıtıcılar dışında kalan diğer şartları sağlamaları şartıyla Taşıt Uygunluk Belgesi düzenlenir.
Yani 2014 model ve öncesi yıllarda üretilmiş relay tankerlerinin bakanlıkça belirlenen teknik kriterleri karşılamaları, 2015 model ve sonrası için üretilmiş relay tankerlerinin ise ADR’de belitilen şartları sağlamaları kaydıyla Taşıt Uygunluk Belgesi almaları mümkün olacaktır.
- Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “Sınıf 6” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
Buna göre, tehlikeli madde taşıyan araçlarda bulundurulması gerekli olan belgelerden taşıma izin belgesinin fotokopisinin, sınıf 6’da belirtilen yükler için (toksik (zehirli) madde) araçta bulundurulması gerekliliği ortadan kaldırılmıştır.
- Yönetmeliğin 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Tehlikeli maddeleri taşıyan taşıtların Türk boğazları bölgesindeki köprüleri ve tüp geçitleri kullanımıyla ilgili usul ve esaslar, Bakanlığın ve ilgili valiliklerin görüşü alınmak kaydı ile Karayolları Genel Müdürlüğünce belirlenir. Bu usul ve esaslara uyulması zorunludur.
Maddenin önceki halinde “patlayıcı madde ve gaz yüklü taşıtların, Türk boğazları bölgesindeki köprü ve tüp geçitlerden geçişlerine, ilgili valiliklerce, Karayolları Genel Müdürlüğünün görüşü dikkate alınarak belirlenen usul ve esaslar dâhilinde izin verilir.” ifadesi yer almaktaydı.
Yeni düzenleme köprü ve tüp geçitlerde, yalnızca patlayıcı madde ve gaz yüklü taşıtları değil, genel olarak tüm tehlikeli madde taşıyan taşıtları kapsayacak şekilde düzenlenmiştir. Ayrıca geçişlerde usul ve esasların valiliklerin görüşü alınarak Karayolları Genel Müdürlüğünce belirleneceği düzenlenmiştir.
- Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin madde başlığı “Yol kenarı ve işletme denetimi” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
Bakanlık, görev ve yetkileri kapsamında, bu Yönetmeliğe göre faaliyet gösteren işletmelerin yerinde denetimini yapar. İşletmelerin yerinde denetimine ilişkin usul ve esaslar, Bakanlık tarafından belirlenir.
Bu fıkra uyarınca bu Yönetmelik uyarınca faaliyet gösteren işletmelerin Bakanlık tarafından denetleneceği ve bu denetime ilişkin usul ve esasların Bakanlıkça gösterileceği belirtilmektedir.
- Yönetmeliğin 28 inci maddesinin dördüncü fıkrasının (ğ) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı fıkraya aşağıdaki bent ve aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“ğ) 33 üncü maddeye aykırı hareket ederek tehlikeli madde güvenlik danışmanını istihdam etmeyen veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet almayan işletmelere üçbin Türk Lirası,”
“k) 21 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine aykırı hareket eden taşımacıya, binbeşyüz Türk Lirası, sürücüye beşyüz Türk Lirası,”
“(6) Bu Yönetmeliğin 28 inci maddesinin dördüncü fıkrasının (ğ) bendine göre idari para cezası karar tutanağı düzenlenen işletmeye, ihlali düzeltmesi için 30 (otuz) gün süre verilir. Bu sürenin sonunda Bakanlığa ait U-Net Otomasyon sistemi üzerinden yapılacak denetimlerde, ihlal giderilinceye kadar aynı işletmeye her ay tekrar idari para cezası uygulanır.”
Yani “ğ” bendi ile tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet almayan işletmelerin bu durumun tespit edilmesiyle birlikte 3.000 TL idari para cezasına çarptırılacağı düzenlemesi getirilmiştir. Yine bu değişiklikle getirilen 28. Maddenin 6. Fıkrası uyarınca, hizmet almama durumunun devam etmesi halinde işletmeye her ay, aynı miktarda idari para cezası uygulanacaktır.
“k” bendinde ise 21. Maddenin birinci fıkrasının “a” bendine aykırı olarak hareket eden taşımacıya ve sürücüye ayrı ayrı 1.500 TL’lik idari para cezası öngörülmüştür. İlgili maddede Türk boğazları bölgesindeki köprüleri ve tüp geçitleri ile ilgili Karayolları Genel Müdürlüğünce getirilen düzenlemeler yer almaktadır.
- Yönetmeliğin 34 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Tehlikeli maddelerin karayoluyla taşınması için gerekli olan eğitimler, Bakanlıkça belirlenen mevzuat kapsamında gerçekleştirilir.”
Tehlikeli maddelerin karayoluyla taşınması amacıyla verilecek eğitimlere ilişkin Bakanlık tarafından çıkarılacak mevzuatlara dikkat edilmelidir.
- Yönetmeliğin 39 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bakanlık, taşımacılık yetki belgesi/tehlikeli madde faaliyet belgesi sahibi işletmecilerden, faaliyet konularına ilişkin yıllık faaliyet raporu isteyebilir.”
Maddenin önceki halinde “Taşımacılık yetki belgesi sahipleri, faaliyet raporlarını Bakanlıkça belirlenen usule göre göndermek zorundadır.” ifadesi yer almaktaydı.
Yani Maddenin yeni halinde belge sahipleri tarafından yıllık faaliyet raporlarının Bakanlıkça istenmesi halinde ibraz edileceği belirtilmiştir.
- Bu düzenlemelerin yanı sıra ek madde ve geçici maddeler de getirilmiştir;
EK MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanması amacıyla, Bakanlıkça alt düzenleyici işlemler yapılabilir.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Tehlikeli maddelerin yurt içindeki taşınmasında kullanılan ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte trafik siciline tescilli ve Taşıt Uygunluk Belgesi/ADR Uygunluk Belgesi bulunmayan ancak, Bakanlığın yetkilendirdiği kurum/kuruluşlara başvuruda bulunarak araçlarına Taşıt Durum Tespit Belgesi almış taşıt sahipleri;
a) 2014 model taşıtlar için 1/7/2017 tarihine kadar,
b) 2013 model taşıtlar için 31/12/2017 tarihine kadar,
c) 2012 model taşıtlar için 1/7/2018 tarihine kadar,
ç) 2009-2011 model taşıtlar için 31/12/2018’e kadar,
d) 2005-2008 model taşıtlar için 1/7/2019’a kadar,
e) 2004 ve öncesi model taşıtlar için 31/12/2019’a kadar,
Bakanlığın belirleyeceği usul ve esaslara göre Bakanlıktan veya Bakanlığın yetkilendirdiği kurum/kuruluştan Taşıt Uygunluk Belgesi/ADR Uygunluk Belgesini almak zorundadırlar.
(2) Bakanlığın yetkilendirdiği kurum/kuruluşa başvuruda bulunarak Taşıt Durum Tespit Belgesi almayan taşıtlara 28 inci maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendine göre idari para cezası uygulanır. Araçlara düzenlenen Taşıt Durum Tespit Belgesi, Taşıt Uygunluk Belgesi/ADR Uygunluk Belgesi yerine geçmez.
(3) Birinci fıkrada belirtilen takvime uygun olarak Taşıt Uygunluk Belgesi/ADR Uygunluk Belgesi almayan taşıtlara 28 inci maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendine göre idari para cezası uygulanır.
Böylece Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte trafik siciline tescilli taşıtta Taşıt Uygunluk Belgesi/ADR Uygunluk Belgesi bulunmuyorsa, Taşıt Durum Tespit Belgesi alınması şartıyla yukarıda belirtilen yıllara göre belirlenen tarihlere kadar Taşıt Uygunluk Belgesi veya ADR Uygunluk Belgesi alınması gerekmektedir.
Taşıt Durum Tespit Belgesi alınmamışsa veya belirtilen tarihlere kadar Taşıt Uygunluk Belgesi veya ADR Uygunluk Belgesi alınmazsa ilgili maddenin bendinde belirtilen 1.000 TL’lik idari para cezasına hükmolunacaktır.
- Ayrıca Yönetmeliğin 20 nci maddesi ile geçici 3 üncü, 4 üncü, 6 ncı ve 7 nci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Taşımacılık veya uluslararası ticaret hukuku hakkındaki sorularınız için info@guzeloglu.legal adresinden büromuzla irtibat kurabilirsiniz.